Κρούμος

(; – 814 μ.Χ.). Βούλγαρος ηγεμόνας (806-814). Κατόρθωσε να δημιουργήσει μεγάλο και ισχυρό κράτος με συνεχείς πολέμους. Κατέλαβε τμήμα της ανατολικής Ουγγαρίας, τμήματα της Μακεδονίας και της Θράκης, ενώ το 809 κυρίευσε τη Σαρδική (σημερινή Σόφια) και αποτέλεσε απειλή για τη Βυζαντινή αυτοκρατορία. Το 811 ο βυζαντινός αυτοκράτορας Νικηφόρος Α’ εισέβαλε στο κράτος του Κ., για να αναχαιτίσει τον βουλγαρικό επεκτατισμό. Παρά τις αρχικά σημαντικές επιτυχίες του, δεν κατόρθωσε να νικήσει ολοκληρωτικά τους αντιπάλους του, οι οποίοι ανασυγκροτήθηκαν, κατέστρεψαν τον βυζαντινό στρατό και σκότωσαν τον ίδιο. Μετά τη νίκη αυτή, ο Κ. λεηλάτησε τη Θράκη και τη Μακεδονία. Τον επόμενο χρόνο, με τη βοήθεια κάποιου χριστιανού Άραβα που κατασκεύαζε πολιορκητικές μηχανές, κατέλαβε τη Μεσημβρία και τη Δεβελτό. Το 813 νίκησε τον στρατό του αυτοκράτορα Μιχαήλ Α’ Ραγκαβέ στη μάχη της Αδριανούπολης και βάδισε απειλητικά εναντίον της Κωνσταντινούπολης. Ταυτόχρονα, ο αδελφός του κατέλαβε την Αδριανούπολη ύστερα από σύντομη πολιορκία. Οι Βυζαντινοί, μπροστά στον κίνδυνο κατάληψης της Κωνσταντινούπολης, συνθηκολόγησαν και συμφώνησαν να του καταβάλλουν κάθε χρόνο χρήματα, ρούχα πολυτελείας και (όπως λέγεται) ορισμένες ωραίες γυναίκες. Λίγο αργότερα ο Κ. συναντήθηκε με τον αυτοκράτορα Λέοντα Ε’ Αρμένιο και, κατά τη συνάντησή τους, οι Βυζαντινοί επιχείρησαν ανεπιτυχώς να τον δολοφονήσουν. Το γεγονός αυτό στάθηκε η αιτία επανέναρξης των εχθροπραξιών, που αποκορυφώθηκαν με τη μάχη της Μεσημβρίας (813). Οι Βυζαντινοί νίκησαν και απώθησαν τους Βούλγαρους στο εσωτερικό της επικράτειάς τους. Τον επόμενο χρόνο, ενώ οι Βούλγαροι προετοιμάζονταν για την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης, ο Κ. πέθανε μυστηριωδώς και η εκστρατεία εναντίον της βυζαντινής πρωτεύουσας ματαιώθηκε. Ορισμένοι ιστορικοί αναφέρουν ως διάδοχό του τον Τσόκο, ενώ άλλοι τον Δουκούμ.